Irena Anders – wielka artystka, żona wielkiego generała
Kresowiacy HISTORIA • Postaci historyczne • Postaci wybitnych kobiet • WYRÓŻNIONE
Irena Renata Anders, z domu Jarosiewicz, pseudonim artystyczny Renata Bogdańska, urodziła się 12 maja1920 w Bruntálu, zmarła 29 listopada2010r. w Londynie. Była polską artystką rewiową pieśniarką, aktorką, kapitanem Wojska Polskiego, działaczką polonijną w Wielkiej Brytanii; pierwszą żoną Gwidona Boruckiego, drugą żoną gen. Władysława Andersa.
Wychowana w ukraińskiej rodzinie o tradycjach muzycznych. Jej ojciec Mykoła Jarosewycz był księdzem greckokatolickim, matka, Ołena z Niżankiwśkich, była siostrą znanego ukraińskiego kompozytora, księdza greckokatolickiego Ostapa Niżankiwśkiego.
Do Lwowa rodzina Jarosiewiczów przeprowadziła się w 1926 roku. Po latach śpiewała, wyciskając łzy Kresowiakom: „Czy jest na świecie taka stacja kolejowa, gdzie ja bym mogła kupić bilet do Lwowa? Czy jest na świecie taki pociąg beztroski, który by zawiózł mnie na dworzec lwowski?”.
Jesienią 1939 roku, gdy do Lwowa przybyli artyści – uciekinierzy z Warszawy, młoda artystka przyjęta została do zespołu Henryka Warsa, któremu spodobał się jej naturalny wdzięk i dobrze postawiony sopran koloraturowy. Następnie Bogdańską i Boruckim zaopiekował się Feliks Konarski (słynny Ref-Ren), wciągając ich do ansamblu Żeleznodorożnyj Jazz, z którym wspólnie dotarli do formującego się w ZSRR polskiego wojska.
Już po wyjściu 2. Korpusu z „ziemi nieludzkiej”, w Bagdadzie Władysław Anders zaprosił ją na kolację z ambasadorami i dyplomatami. Wymawiała się, ale generał miał moc przekonywania: „Taki bufet, takie jedzenie, taka wódka! Bardzo proszę!”. Została.
Działalność artystyczną kontynuowała w zespole „Polska Parada”, występując m.in. przed żołnierzami 2 Korpusu Polskiego. Przeszła szlak bojowy z armią Władysława Andersa, począwszy od Tockoje, Buzułuku, poprzez Iran, Irak, Palestynę, Egipt i Włochy. Dwa dni po bitwie o Monte Cassino wystąpiła wraz z zespołem na górze klasztornej, gdzie odbywały się walki, śpiewając po raz pierwszy (wraz z pierwszym mężem Gwidonem Boruckim) piosenkę Czerwone maki na Monte Cassino.
Odznaczona została Krzyżem Monte Cassino.
W 1946 roku zagrała główną rolę żeńską w polsko-włoskiej produkcji Michała Waszyńskiego Wielka droga organizowanej i finansowanej przez Ośrodek Kultury i Prasy II Korpusu Polskiego. Film opowiada o wojennych losach żołnierzy II Korpusu; partnerem filmowym Ireny był Albin Ossowski. W tym samym roku zagrała w filmie Lo Sconosciuto di San Marino (Nieznajomy z San Marino) u boku Anny Magnani i Vittoria De Siki.
Po wojnie zamieszkała w Wielkiej Brytanii. Współpracowała, jako artystka, z Marianem Hemarem i Feliksem Konarskim. Występowała przed Polonią w Wielkiej Brytanii, Francji i Izraelu, a także w rozgłośniach BBC (w latach 1958–1962) i Radio Wolna Europa (w kabarecie Mariana Hemara).
Renata Bogdańska wyszła za mąż za o 28 lat starszego Władysława Andersa w 1949 roku. Mieli ze sobą jedną córkę: Annę Marię. Wcześniej generał rozwiódł się ze swoją pierwszą żoną (też Ireną), z którą miał dwoje dzieci.
Dopiero w 1956 roku Renata Bogdańska wróciła do śpiewu: wcześniej myślała, że generał był temu przeciwny. Okazało się, że nic podobnego. Dla BBC i Radia Wolna Europa nagrała blisko tysiąc (!) piosenek, na płytach zarejestrowała prawie sto.
Po śmierci męża w 1970 roku poświęciła się działalności publicznej. Zarówno w roli małżonki wielkiego Polaka, jak wdowy po nim spisywała się bezbłędnie.
Po 1989 roku regularnie przyjeżdżała do kraju, występując jako gość honorowy na uroczystościach państwowych na szczeblu centralnym.
W sierpniu 2010 roku po raz ostatni odwiedziła Polskę.
Została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski w 2007r. oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski w 1979r., nadanym przez władze RP na uchodźstwie, a także Krzyżem Pamiątkowym Monte Cassino.
Zmarła 29 listopada 2010 w Londynie. Pogrzeb odbył się 8 grudnia w kościele św. Andrzeja Boboli w Londynie, gdzie odprawiono nabożeństwo żałobne. Została pochowana 21 maja 2011r., przy mężu, na cmentarzu na Monte Cassino.
Anna Popowska
na podstawie:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Irena_Andershttp://www.rp.pl/artykul/68731.html
